Definicja i istota znaków bezpieczeństwa BHP
Znaki bezpieczeństwa BHP, czyli Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, to narzędzia stosowane w celu komunikacji wizualnej na terenie miejsc pracy. Stanowią one kluczowy element przez który pracownicy są poinformowani o potencjalnych zagrożeniach, obowiązkach i środkach ochrony. Każdy znak posiada określone charakterystyki: kształt, kolor i symbol, które wynikają z norm unijnych i są obligatoryjne do stosowania we wszystkich państwach Unii.
Głównym celem stosowania znaków BHP jest ochrona zdrowia i życia pracowników. Skierowane są one do wszystkich użytkowników terenu, nie tylko pracowników, ale również odwiedzających czy klientów. Bez względu na sektor przemysłu, mówimy o znakach niezwykle ważnych, od których może zależeć nasze bezpieczeństwo.
Rodzaje i zastosowanie znaków bezpieczeństwa
Znaki BHP podzielone są na kilka kategorii, związanych z ich funkcją i przekazem. Mamy więc znaki ostrzegawcze, zakazu, nakazu, piktogramy informacyjne, znaki ewakuacyjne i ratunkowe, przeciwpożarowe czy znaki dotyczące substancji niebezpiecznych.
Znaki ostrzegawcze informują nas o potencjalnym zagrożeniu i zazwyczaj mają kształt trójkąta z czerwonym obrzeżem. Znaki zakazu, o kształcie okrągłym i kolorze czerwono-białym, pokazują czynności, których nie wolno wykonywać. Znaki nakazu, o kształcie okrągłym i kolorze niebiesko-białym, wskazują obowiązkowe czynności dla zachowania bezpieczeństwa.
Znaki informacyjne, najczęściej w kształcie kwadratu lub prostokąta, służą do przekazywania ogólnych informacji, zasady postępowania, czy lokalizacji określonych miejsc, jak np. punktów pierwszej pomocy. Znaki ewakuacyjne i ratunkowe pokazują drogę do wyjścia ewakuacyjnego czy lokalizację sprzętu ratunkowego. Znaki przeciwpożarowe informują o lokalizacji sprzętu przeciwpożarowego. Znaki dotyczące substancji niebezpiecznych zaznaczają obecność materiałów mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia lub życia człowieka.
Zasady odpowiedniego stosowania znaków BHP
Prawidłowo stosowane znaki bezpieczeństwa to podstawa skutecznej komunikacji BHP. Aby spełniały swoją funkcję, znaki muszą być odpowiednio przemyślane i zamieszczone w miejscach, w których mogą skutecznie przyciągnąć uwagę.
Po pierwsze, znaki muszą być widoczne. Właściwe oświetlenie, dobrana wielkość i indeksowanie wszelkich przeszkód blokujących widoczność znaku to podstawowe zasady. Po drugie, znaki powinny być umieszczone tam, gdzie są najbardziej potrzebne – tam, gdzie istnieje potencjalne zagrożenie, czy tam, gdzie pracownik zobaczy je przed rozpoczęciem czynności polegających na obsłudze maszyny, procesu lub substancji niebezpiecznej.
Kolejna zasada mówi, że znaki powinny być utrzymane w dobrym stanie. Każde uszkodzenie, zniszczenie czy zabrudzenie znaku może wpłynąć na jego czytelność. To z kolei ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo pracowników i użytkowników terenu.
Na koniec warto pamiętać o regularnej aktualizacji znaków. Często zmieniające się warunki pracy, rozbudowa lub reorganizacja przestrzeni wymagają zaktualizowania systemu oznakowania. To zadanie dla osób odpowiedzialnych za BHP, które powinny na bieżąco monitorować sytuację i reagować na zmiany.